Συνέντευξη από Ελισάβετ Χατζηπροδρόμου, Χριστίνα Νικοπούλου, Φωτεινή Καραμήτσου, Μαρία Αλεξανδρίδου, Ελένη Πολυχρονιάδου
Πώς θα περιέγραφες τον εαυτό σου μόνο με 3 επίθετα;
Θα έλεγα γενναία, συναισθηματική και δοτική!
Πώς θα εξηγούσες το γενναία σε κάποιον που δεν ξέρει την ιστορία σου και την δημιουργία της εφημερίδας;
Το γενναία δεν το συνδέω με την εφημερίδα και την επιστροφή και όλη αυτή την ιστορία, το συνδέω με το ότι γενικά επιλέγω να κάνω πράγματα που φοβάμαι. Σαν μότο έχω ότι αυτό που με ενδιαφέρει στη ζωή μου είναι να προσπαθώ! Δεν μπορώ να εγγυηθώ ποτέ για το αποτέλεσμα, δεν μπορώ να εγγυηθώ στον εαυτό μου ποτέ ότι παίρνω τη σωστή απόφαση, αλλά αυτό που έχω αποφασίσει ότι θα κάνω είναι να προσπαθώ και ότι θέλει κάποια γενναιότητα αυτό… ή τόλμη!
Πώς πηγαίνεις από το φόβο προς τη δημιουργία και σε κάτι που σου αρέσει, σε κάτι που σε εκφράζει;
Πιστεύω ότι τα πράγματα που φοβάσαι θα σου συμβούν έτσι κι αλλιώς, οπότε αν επιλέξεις να τα κάνεις από μόνος σου, τα κάνεις σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον. Σε καμία περίπτωση δεν θέλω να το ρομαντικοποιήσουμε, είναι δύσκολο να αντιμετωπίζεις αυτό που φοβάσαι, ούτε εγώ το κάνω πάντα με επιτυχία, απλά νομίζω ότι καμιά φορά σκεφτόμαστε παραπάνω τα πράγματα από ότι τα ζούμε.
Πώς ξεκίνησε το ενδιαφέρον για την αρθρογραφία;
Η αλήθεια είναι ότι στην εφημερίδα μπλέκονται πολλά διαφορετικά κομμάτια, και προσωπικά και επαγγελματικά. Αλλά αν μπορώ να επιλέξω ένα σημείο εκκίνησης είναι, ότι μου αρέσει να μοιράζομαι ιστορίες. Θεωρώ ότι ειδικά στις ανθρώπινες πτυχές μιας ιστορίας κρύβονται πολλά ενδιαφέροντα σημεία τα οποία αξίζουν να μοιραστούν. Έτσι, αυτή ήταν η πρώτη μου αφορμή για την εφημερίδα, συν το γεγονός ότι μου αρέσει πάρα πολύ το γράψιμο, η συγγραφή!
Βέβαια μια εφημερίδα αυτή καθαυτή δεν περιλαμβάνει τόσο κείμενα αρθρογραφίας κατ’ αποκλειστικότητα γιατί έχει πολύ νέα, ειδήσεις… μέχρι και αθλητικά γράφω. Αλλά για μένα το γράψιμο είναι κάτι πολύ προσωπικό και είναι ένα κομμάτι του εαυτού μου που δεν έχω μοιραστεί ακόμα όσο θα ήθελα. Είναι κάτι το οποίο δηλαδή, θα χτίσω σταδιακά, αλλά το κομβικό σημείο για την εφημερίδα ήταν όταν αποφάσισα ότι θέλω να μοιραστώ ιστορίες που ξέρω ότι έχουν ενδιαφέρον και όχι μόνο μέσω του έντυπου λόγου.
Περιέγραψέ μας την προετοιμασία για τη πρώτη έκδοση, τόσο συναισθηματικά όσο και πρακτικά.
Η εφημερίδα τότε ήταν πολύ πιο μικρή, ήταν μόλις 8 φύλλα. Ήταν κάτι το οποίο πήρα σχετικά γρήγορα απόφαση να ξεκινήσω, και μάλιστα σε πείσμα των καιρών, γιατί η εφημερίδα ξεκίνησε ως μια τελείως ανεξάρτητη προσπάθεια.
Η εφημερίδα ξεκίνησε με 300 ευρώ κεφάλαιο και μέσα σε αυτό, μέσα στην εφημερίδα, χώρεσαν και όλες οι γνώσεις που είχα από το κομμάτι του μάρκετινγκ, της συγγραφής αλλά και από τις προσωπικές μου εμπειρίες από το χωριό. Εφόσον έγινε το στήσιμο, βρήκα συνεργάτη για το τυπογραφείο, και έκανα την έναρξη, στις 9 Φεβρουαρίου και στις 11 πήρα την εφημερίδα στα χέρια μου!
Η αλήθεια ήταν ότι αρχικά δεν ήμουν ευχαριστημένη με την ποιότητα αυτού που είχα στα χέρια μου. Είχα μια διαφορετική προσδοκία, την οποία όμως ξεπέρασα γρήγορα γιατί, και αυτό νομίζω είναι και το κριτήριο για να πάει μπροστά μια επιχείρηση, ότι πρέπει να ξεπερνάς τις πάρα πολύ διαφορετικές δυσκολίες τις οποίες δεν περιμένεις ότι θα συναντήσεις. Και “την πήρα από το χέρι” και βγήκα στο χωριό για να πω «γειά σας! Έχω μία εφημερίδα!».
Για εμένα η απόφαση της εφημερίδας ήταν και απόφαση να αναμετρηθώ με το χωριό, που όπου «χωριό» ισούται με έναν καθρέφτη της κοινωνίας με όλα τα θετικά και αρνητικά που έχει να δείξει.
Ποιο θεωρείς ότι ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο που συνάντησες; Και πώς το αντιμετώπισες εν τέλει;
Σε επίπεδο επιχειρείν, το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν, είναι, και ελπίζω ότι δεν θα είναι για πάντα, η οικονομική διαχείριση, γιατί οι απαιτήσεις είναι πάρα πολύ μεγάλες.
Η εισροή γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο, γιατί η εφημερίδα είναι συνδρομητική και βασίζεται στις συνδρομές και τις διαφημίσεις. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας συγκεκριμένος κύκλος εσόδων της εφημερίδας, με τις απαιτήσεις και τα έξοδα να είναι πάρα πολύ μεγάλα και η αλήθεια είναι ότι κάθε μέρα έρχομαι αντιμέτωπη με αυτές τις δυσκολίες.
Αλλά, ακόμη και το οικονομικό κομμάτι σχετίζεται πολύ με τη δικιά μου διαχείριση, και επειδή η εφημερίδα (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) είναι πάρα πολύ προσωποποιημένη πάνω μου και όλες οι εργασίες πρέπει να περάσουν από εμένα, είναι πάρα πολύ δύσκολη η διαχείριση των διαφορετικών ρόλων.
Από τον πωλητή, τον συντάκτη, τον επιχειρηματία, τον εκδότη, τον δημοσιογράφο, τον social media manager, το περιεχόμενο… όλα! Προσπαθώ να διαχειριστώ όλους αυτούς τους ρόλους, δηλαδή, σε δεύτερο κομμάτι μετά τα οικονομικά.
Από την άλλη, όμως, νιώθω και χαρούμενη και περήφανη που έχω επιβιώσει, η εφημερίδα έχει θετικό πρόσημο και έχει πάρει μια πολύ καλή πορεία.
Τα τελευταία δύο χρόνια, είχες ποτέ κάποια αμφιβολία για τη συνέχεια αυτής της επαγγελματικής πορείας;
Κάθε μέρα έχω δυσκολίες και δεύτερες σκέψεις, γιατί οι προκλήσεις είναι μεγάλες όπως ανέφερα και πριν. Πολλές φορές η ασφάλεια που σου δίνει μια μισθωτή σχέση εργασίας είναι πολύ σημαντική και όταν την έχεις δεν την αντιλαμβάνεσαι. Καθημερινά περνάν διάφοροι προβληματισμοί από το μυαλό μου, αλλά τίποτα δεν ήταν τόσο ισχυρό γιατί τώρα είναι μια ωραία φάση της εφημερίδας στην οποία αναπτύσσεται, έχει μπει σε μια ωραία ροή.
Μέσα σε αυτό το εγχείρημα έχει υπάρξει το αίσθημα της μοναξιά, γιατί δεν είναι φυσιολογικό να κάνεις μίτινγκ με τον εαυτό σου στο κεφάλι σου, όπως καταλαβαίνετε, και η εξωστρέφεια ήταν κάτι που μου έλειπε πολύ.
Θωρείς ότι το χωριό αποτελεί μια κλειστή κοινωνία;
Όλες τις παθογένειες και όλα τα πλεονεκτήματα της ελληνικής κοινωνίας στο χωριό θα τα βρεις ατόφια. Το χωριό δεν είναι κάτι που έχει μείνει στο παρελθόν, ακολουθεί τους ρυθμούς της υπόλοιπης κοινωνίας. Απλά στο χωριό δεν υπάρχει η ανωνυμία, η πόλη μας προσφέρει τη δυνατότητα να χανόμαστε σε αυτήν και αυτό έχει και θετικά και αρνητικά. Στο χωρίο έρχεσαι αντιμέτωπος με το ανθρώπινο είδος: μπορεί να έχεις θετικά, π.χ. Μια καλημέρα, ανθρώπινες επαφές, αλλά και όλα τα υπόλοιπα, όπως η κριτική, τα μάτια όλων πάνω σου.
Όλα αυτά καταλήγουν στο πώς αντιμετωπίζεις εσύ τον εαυτό σου και πώς τον τοποθετείς μέσα στη κοινωνία. Το χωριό είναι για πολίτες του κόσμου, πρέπει να είσαι συνειδητοποιημένος για αυτή την απόφαση, γιατί αν επιστρέψεις θα πρέπει να ξαναφτιάξεις εσύ τα δικά σου όρια, τους δικούς σου κανόνες, στη δική σου καθημερινή επικοινωνία με τον κόσμο.
Η έλλειψη ανωνυμίας βοηθάει περισσότερο ή λιγότερο τη ζωή και την επιχειρηματικότητα των νέων;
Σε βοηθάει ως προς την επιχειρηματικότητα, για παράδειγμα δεν θα ξεκινούσα ένα τέτοιο εγχείρημα στην πόλη. Η στήριξη που έλαβα εξαρχής στην εφημερίδα ήταν καθαρά προσωποποιημένη, στηρίξαν δηλαδή εμένα τη Φωτεινή που με ξέρουν από μικρή. Μετά την προσέγγιση και αφού τους κάνεις να σε δουν, είναι φυσικά στο χέρι σου, αν θα τους κρατήσεις, αν θα τους κάνεις πελάτες. Αλλά σε πρώτο επίπεδο προβολής, το κομμάτι των προσωπικών σχέσεων βοηθάει πολύ.
Σε προσωπικό επίπεδο, γενικά στα χωριά δεν υπάρχουν ζευγάρια. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι άνδρες, παρά γυναίκες γιατί οι γυναίκες είναι πιο εύκολα δακτυλοδεικτούμενες, δέχονται περισσότερη κριτική. Γενικά η ανωνυμία της πόλης σου προσφέρει τη δυνατότητα να γνωρίσεις πολλούς και καινούριους ανθρώπους.
Οι ταμπέλες ανέφερες ότι υπάρχουν και στην πόλη σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό - ήταν και αυτό μέρος της απόφασης;
Οι ταμπέλες δεν έπαιξαν ρόλο στην απόφαση μου , γιατί δεν με καθορίζουν οι άλλοι. Αντίθετα, αν έπαιζαν ρόλο δεν θα επέστρεφα. Γιατί υπάρχει το στερεότυπο ότι όποιος επιστρέφει στο χωριό, απέτυχε στην πόλη. “Καλύτερα πρώτος στο χωριό παρά τελευταίος στην πόλη.” Άρα άμα είσαι πρώτος στο χωριό είσαι τελευταίος στην πόλη; Ε όχι, δεν πάει έτσι. Είσαι όπου θες, ότι θες και όπως θες.
Η κοινωνία του χωριού είναι πρόθυμη να στηρίξει τη νεανική επιχειρηματικότητα ή είναι πιο καχύποπτη;
Όταν ξεκίνησα ήμουν πάρα πολύ επιφυλακτική. Δεν περίμενα να με στηρίξει ο κόσμος εξαρχής. Το χωριό είναι ανοιχτό σε νέα πράγματα και εγχειρήματα, θέλει να βοηθήσει νέα άτομα αλλά αυτό πρέπει να είναι μια συνολική προσέγγιση, όχι μόνο στο επιχειρείν. Όταν οι γονείς μου επέστρεψαν στο χωριό για να μεγαλώσουν εκεί την οικογένεια τους, τους είπαν “εσείς τώρα τι ήρθατε να κάνετε εδώ;”. Όμως όπως όλη η ελληνική κοινωνία έχει να κάνει πολλά βήματα ακόμα, έτσι και το χωριό.
Οι άνθρωποι που μένουν στο χωριό βλέπουν την επιστροφή ως πισωγύρισμα;
Υπάρχουν αυτές οι λίγες φωνές, που χαλάνε τη συνολική εικόνα του χωριού. Είναι λίγες και κάνουν φασαρία και είναι ένας από τους λόγους που εγώ ήθελα να αποδείξω ότι δεν υπάρχουν μόνο αυτοί, κυρίως στον εαυτό μου, αλλά υπάρχει και άλλος κόσμος. Εγώ πιστεύω στον άλλο κόσμο, που είναι ανοιχτός, που στηρίζει, όπως στήριξε εμένα, που θέλει τα χωριά να αποκτήσουν ζωή. Για να το κάνουν αυτό πρέπει να αλλάξουμε, πρέπει να ξεβολευτούμε, να δεχτούμε νέα πράγματα, να αναθεωρήσουμε παλιές αντιλήψεις. Όπως σε όλη την ελληνική κοινωνία.
Υπάρχουν πράγματα που μπορείς να καταφέρεις μόνο στην επαρχία;
Υπάρχουν ξεκάθαρα πλεονεκτήματα, με πρώτο και βασικότερο τα φθηνά ενοίκια και παράλληλα υπάρχει η αμεσότητα στην επαφή με τον κόσμο. Καμιά φορά υποτιμάμε τα νούμερα. Είμαστε διατεθειμένοι να δώσουμε πολλά χρήματα σε ads για να βρούμε 100 ανθρώπους να τους κάνουμε αγοραστές και σε ένα χωριό έχουμε 200 έτοιμους. Το θέμα είναι κατά πόσο είσαι διατεθειμένος να παίξεις το κομμάτι της προσωπικής επαφής και να χτίσεις μια κοινότητα, το οποίο βέβαια είναι πολύ πιο ισχυρό από τον απρόσωπο αγοραστή. Οπότε έτσι και με business όρους είναι μια πάρα πολύ καλή βάση αγοραστικού κοινού.
Η επαρχία έχει αγοραστική δύναμη, σκεφτείτε το πιο βασικό, δεν έχουμε τα ερεθίσματα που έχει κάποιος στην πόλη για να ξοδεύει χρήματα καθημερινά σε πολλά διαφορετικά πράγματα, οπότε, οποιαδήποτε υπηρεσία του προσφέρεις είναι benefit.
Μπορείς να προσελκύσεις πιο εύκολα λοιπόν πελάτες μέσω της προσωπικής επαφής και μετά είναι στο χέρι σου και στην υπηρεσία που εσύ τους προσφέρεις το αν θα τους κρατήσεις και το κατά πόσο αυτό θα μεγαλώσει. Η remote εργασία, τα e-shops και γενικότερα ο τρόπος που πλέον κινείται η αγορά, βοηθάει πάρα πολύ γιατί δε σε περιορίζει πια τίποτα γεωγραφικά, εκτός αν κάνεις συγκεκριμένα επαγγέλματα.
Αντίθετα, αυτό που είναι η μεγαλύτερη δυσκολία σε εμάς είναι η εύρεση ανθρώπινου δυναμικού. Δε μπορούμε να βρούμε κόσμο να στελεχώσει τις επιχειρήσεις, είτε είναι μια επιχείρηση σαν την δική μου, είτε είναι κάποιο γραφείο υπηρεσιών, είτε είναι μια επιχείρηση που πουλάει κάτι. Δυσκολευόμαστε πάρα πολύ, αλλά σε γενικά πλαίσια υπάρχουν πάρα πολλές ευκαιρίες και επιχειρηματικές και σε σχέση και με την καινοτομία. Υπάρχουν πολλά περιθώρια να αναπτυχθείς και να κάνεις καινοτόμες επιχειρηματικές κινήσεις στην επαρχία γενικότερα.
Ποια ήταν για εσένα η πιο δύσκολη κατάσταση που πέρασες σχετικά με την εφημερίδα;
Μια έτσι ιδιαίτερη στιγμή ήταν το ότι όταν κλήθηκα να κάνω την συνέντευξη με τον πρωθυπουργό. Έφυγα από την κηδεία της πολυαγαπημένης μου γιαγιάς και πήγα κατευθείαν στην συνέντευξη με τον πρωθυπουργό. Δηλαδή πήγα από την χειρότερη στιγμή της ζωής μου, στην πιο σημαντική στιγμή της καριέρας μου ας το πούμε. Επειδή ακριβώς είχα ζήσει κάτι δύσκολο (την απώλεια της γιαγιάς μου), το ότι πήγαινα ακόμα και στον πρωθυπουργό, δε μου ήταν τόσο “βαρύ”.
Η εφημερίδα έκανε τους ίδιους τους κατοίκους να αντιμετωπίσουν αλλιώς τους εαυτούς τους και την θέση τους στην κοινωνία;
Δε μπορώ να σου πω ότι έχει επιτευχθεί 100%, γιατί είναι μια διαδικασία που χρειάζεται πολύ χρόνο για να γίνει. Εγώ δημιούργησα ένα εργαλείο, έτσι βλέπω την εφημερίδα, μέσα από το οποίο ο καθένας θα μπορεί να μοιραστεί, να αναθεωρήσει, να συζητήσει. Έχω πολύ νέο κοινό που μου έχει πει ότι σκέφτεται να γυρίσει στο χωριό και το ότι μέσα από αυτό το εγχείρημα, είδαν και ένα άλλον τρόπο οπτικής.
Η εμπιστοσύνη απέναντι στην δημοσιογραφία στην Ελλάδα, περνάει μια πολύ μεγάλη κρίση τα τελευταία χρόνια, κοιτώντας δείκτες που βλέπουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πώς πιστεύεις ότι αυτό επηρεάζει το πως επιλέγει ο κόσμος να ενημερώνεται;
Ο κόσμος δε μπορεί να καταλάβει τι θα πει είδηση και τι θα πει άποψη, υπάρχει πάρα πολύ μεγάλο θέμα σε αυτό, το πώς μεταφέρεται μια είδηση. Στην Ελλάδα προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό, με τρόπο που να “πουλάει”, γιατί το οτιδήποτε άλλο, θεωρείται αδιάφορο.
Αν εγώ απλά γράψω το ότι έσπασε ένας αγωγός, δεν πουλάει το ίδιο όσο να γράψω «ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ! Τρέχει το νερό που πληρώνουν οι κάτοικοι, δε θα έχουμε να πιούμε το καλοκαίρι!» Σε αυτό ευθύνεται και ο αναγνώστης. Πρέπει για εμένα να είναι κάπου μοιρασμένη η ευθύνη.
Δεχόμαστε μια υπερπληροφόρηση, είναι πολύ δύσκολο για τον μέσο αναγνώστη να καθίσει να ασκήσει κριτική πάνω στην είδηση που διαβάζει, στην είδηση, όχι την άποψη και το καταλαβαίνω αυτό. Πρέπει όμως κι εμείς, αναφέρομαι περισσότερο στο κομμάτι των αναγνωστών, να μάθουμε που διαθέτουμε τον χρόνο μας, να εξασκηθούμε λίγο περισσότερο.
Πόσο εύκολο είναι να κρατάς αντικειμενική στάση μέσα σε έναν χώρο που σε γνωρίζουν προσωπικά οι κάτοικοι του χωριού;
Δεν ξεκίνησα την εφημερίδα για να λέω τις προσωπικές μου απόψεις, αν θέλω να πω τις προσωπικές μου απόψεις θα το κάνω μέσα από ένα προσωπικό μου μέσο. Επί προσωπικού νομίζω δίνω το στίγμα μου μέσα από τα κείμενα που υπογράφω εγώ ως εκδότρια, τα οποία δεν έχουν πολιτική χροιά.
Ποια συμβουλή σε ένα παιδί που βρίσκεται στην επαρχία και νιώθει ότι θέλει να ξεκινήσει κάτι δικό του;
Αν αγαπάει κάτι πραγματικά, να τολμήσει να κυνηγήσει τα όνειρά του, όπου και να μένει, όποιος και να είναι, ό,τι και να έχει στο background του.
Αν έχει το δίλημμα να κάνω κάτι σε ένα χωριό ή να κάνω κάτι σε μία πόλη, χρειάζεται να βάλει κάτω τα αντικειμενικά κριτήρια, να προσπαθήσει να δει τον εαυτό του σαν επιχειρηματία.
Κάτι πολύ βασικό, να μην θεωρεί ότι παίρνει μια απόφαση ζωής. Πέφτουμε στην παγίδα και νομίζουμε, ό,τι αποφασίζουμε το αποφασίζουμε για πάντα. Όσο είμαστε νέοι μπορούμε να κάνουμε πολλά διαφορετικά πράγματα, να αποτύχουμε πάρα πολλές φορές.
