Το άρθρο υπογράφουν οι Έφη Κόλλιου Δανιηλίδου, Εβίτα Γιάτση, Σίλβα Αρμάτσι, Σοφία Κηρυττοπούλου, Χαρά Σπυριδάκου (Μέλη της Ομάδας του Blog)
Η αλληλεγγύη συνιστά έναν σημαντικό όρο που μαζί με τον εθελοντισμό αναδεικνύουν την τάση των ανθρώπων για κοινωνική προσφορά. Η τάση αυτή εντός του οργανισμού μας, του InfinityGreece εκφράζεται μέσω της ενδυνάμωσης των νέων με δεξιότητες κρίσιμες για την αγορά εργασίας αλλά και μέσω ήπιων δεξιοτήτων που άτυπα μαθαίνουν και εφαρμόζουν ώστε να έχουν κοινωνικό αντίκτυπο στην Θεσσαλονίκη. Έτσι λοιπόν, με αφορμή την Διεθνή Ημέρα Αλληλεγγύης του ΟΗΕ, οι εθελοντές της ομάδας του Blog πήραν συνεντεύξεις από πρόσωπα του οικογενειακού και φιλικού τους κύκλου σε σχέση με το τι θεωρούν ως αλληλεγγύη.
Η πιο όμορφη έκφανση της συνεργασίας των ανθρώπων
Φίλος της Έφης: Στην βάση του ορισμού της αλληλεγγύης βρίσκεται η αγάπη προς τον συνάνθρωπο και το ρητό “αγαπάτε αλλήλους” περιγράφει τέλεια την έννοια. Θέτοντας, λοιπόν, ως κέντρο την αγάπη, η αλληλεγγύη είναι η προσφορά βοήθειας σε εκείνους που την έχουν ανάγκη, την αλληλοβοήθεια και την ανταπόδοση (έστω και με μία μικρή πράξη ευγνωμοσύνης). Να πράττουμε, οι άνθρωποι με ευγένεια, συμπόνια και ανιδιοτέλεια, χωρίς να σκεφτόμαστε το συμφέρον και το όφελός μας. Για να υπάρχει αλληλεγγύη, πρέπει να έχουμε ενσυναίσθηση και, όταν βρισκόμαστε σε πλεονεκτική θέση, να βοηθάμε εκείνους που “υστερούν”. Θα έλεγε, επομένως, ότι αλληλεγγύη είναι τελικά η πιο όμορφη έκφανση της συνεργασίας των ανθρώπων.
Όταν ακούω την λέξη “αλληλεγγύη”, διακρίνω τις σχετικές με αυτήν πράξεις αυτές σε δύο κατηγορίες: αφενός τις οργανωμένες εθελοντικές, και αφετέρου τις απλές, τις καθημερινές. Στην πρώτη κατηγορία πράξεων αλληλεγγύης κατατάσσω τις μαζικά οργανωμένες πράξεις τέτοιου είδους, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την διοργάνωση συσσιτίων για τους άπορους συνανθρώπους μας. Στις απλές, καθημερινές πράξεις τοποθετώ τις καθημερινές συμπεριφορές ηθικού πρόσημου, όπως η παραχώρηση μια θέσης σε άτομα που την έχουν ανάγκη στα ΜΜΜ, την προσφορά βοήθειας σε κάποιον τραυματισμένο μέσω της παρηγοριάς και της μεταφοράς του στο νοσοκομείο, την προετοιμασία φαγητού στους ηλικιωμένους συγγενείς μας, όταν εκείνοι δεν έχουν την δύναμη να μεριμνήσουν γι’ αυτό.
Η προσωπική μας ευτυχία, αλλά και των συνανθρώπων μας
Συγγενής της Εβίτας: Προσωπικά, θεωρώ πως η αλληλεγγύη σχετίζεται άμεσα με τις έννοιες της ενσυναίσθησης, του αλτρουισμού, της αγάπης προς τον συνάνθρωπο, τον εθελοντισμό, την επιθυμία για προσφορά, χωρίς να περιμένω αντάλλαγμα. Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό, με νου και ψυχή, και πρέπει να δείχνει έμπρακτα την αλληλεγγύη του και να θέλει όχι μόνο να παίρνει, αλλά και να δίνει στους άλλους. Δεν πρέπει να μας απασχολεί μόνο η προσωπική μας ευτυχία, αλλά και των συνανθρώπων μας. Μόνο όταν η ευτυχία είναι καθολική, θα φέρει και την προσωπική ευτυχία και ανάδειξη.
Δυστυχώς, η αλληλεγγύη δοκιμάζεται, ιδίως όταν επικρατεί η ιδιοτέλεια και ο ατομοκεντρισμός . Οι άνθρωποι, όταν αναδεικνύουν το «εγώ» τους, το χάνουν μέσα στην κοινωνία, ιδίως όταν αυτή η κοινωνία έχει σοβαρά προβλήματα. Παρόλα αυτά, θεωρώ πως ο άνθρωπος μπορεί να αναστρέψει αυτήν την κατάσταση, διότι μπορεί να είναι ικανός για το χειρότερο, αλλά είναι ικανός και για το καλύτερο. Ευελπιστώ πως αν υπάρξει μια πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση της παιδείας και της εκπαίδευσης, καθώς τότε θα μπορέσει να υπάρξει και το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ένα αίσθημα ζεστασιάς και μεταξύ μας σύνδεσης
Γνωστός της Σίλβας: Βλέπω την αλληλεγγύη ως την πραγματική φροντίδα για τους άλλους. Δηλαδή, να στέκεσαι δίπλα τους χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα, ειδικά όταν το έχουν ανάγκη. Η αλληλεγγύη, ουσιαστικά, είναι η ικανότητα να βγαίνεις από τον εαυτό σου και να βλέπεις τις ανάγκες του άλλου σαν δικές σου ανάγκες. Ανάγκες που σε επηρεάζουν άμεσα, ακόμα κι αν ορισμένες περιπτώσεις αυτό δεν ισχύει.
Όταν σκέφτομαι πράξεις για την αλληλεγγύη, μου έρχονται στο μυαλό πράξεις όπως το να βοηθήσεις έναν φίλο σε δύσκολες στιγμές, να προσφέρεις φαγητό ή στέγη σε κάποιον που το χρειάζεται. Επιπλέον, θεωρώ σημαντική και χαρακτηριστική πράξη αλληλεγγύης το να συμμετέχεις σε εθελοντικές δράσεις ή ακόμα και μικρές κινήσεις, όπως να ακούσεις με προσοχή κάποιον που θέλει να μοιραστεί κάτι. Για μένα προσωπικά, η αλληλεγγύη δημιουργεί ένα αίσθημα ζεστασιάς και μια αίσθηση ότι όλοι είμαστε συνδεδεμένοι μεταξύ μας. Η αλληλεγγύη δείχνει ότι μπορούμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο αν στηρίζουμε ο ένας τον άλλον, είτε μέσα από μεγάλες πράξεις είτε μέσα από μικρές καθημερινές κινήσεις.
Μια οπτική απέναντι στα πράγματα, εστιασμένη στην δράση
Φίλος της Σοφίας: Η αλληλεγγύη δεν περιορίζεται στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Επεκτείνεται και στη στάση μας απέναντι στο περιβάλλον και τα ζώα, καθώς ο σεβασμός σε ό,τι μας περιβάλλει είναι εξίσου σημαντικός. Η αλληλεγγύη φυσικά έχει και μια ανθρώπινη διάσταση. Είναι πάνω από όλα μια στάση ζωής, μια οπτική απέναντι στα πράγματα, εστιασμένη στην δράση. Είναι η πρόθεση να βοηθάμε τους άλλους επειδή πραγματικά νοιαζόμαστε. Είναι η φροντίδα που απευθύνεται όχι μόνο στους ανθρώπους, αλλά και στο περιβάλλον και τα ζώα, και γίνεται οδηγός για έναν κόσμο πιο δίκαιο και ανθρώπινο.
Την αλληλεγγύη έμπρακτα την βλέπουμε μέσα από απλές πράξεις όπως το να μαζεύουμε σκουπίδια από τις παραλίες ή να διατηρούμε καθαρούς τους δημόσιους χώρους – ενέργειες που δείχνουν υπευθυνότητα και φροντίδα για τον πλανήτη. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε την σημασία της φροντίδας για τα ζώα. Το να προσφέρουμε τροφή σε αδέσποτα ή να δημιουργούμε ένα ασφαλές περιβάλλον για αυτά είναι από μόνο του μια πράξη αλληλεγγύης. Ως προς την ανθρώπινη διάσταση, το να δίνουμε τη θέση μας στο λεωφορείο ή στο σουπερμάρκετ σε ένα ηλικιωμένο άτομο, είναι παραδείγματα που αποτυπώνουν αυτή την έννοια στην καθημερινότητά μας. Αυτές οι πράξεις είναι δείγματα σεβασμού και ενσυναίσθησης προς την ίδια την ζωή.
Πράξεις προσφοράς
Γνωστός της Χαράς: Η αλληλεγγύη, γενικά, είναι μια έννοια που απασχολεί ιδιαίτερα το ανθρώπινο γένος από παλαιότερα βρίσκοντας αναφορές σε γραπτά του Ντυρκέμ. Συνάμα, είναι μια από τις έξι αρχές του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. Η Αλληλεγγύη σχετίζεται με την ενσυναίσθηση. Σκέφτεσαι και προσπαθείς να βοηθήσεις έναν άνθρωπο με όποιον τρόπο μπορεις σκεπτόμενος να είσαι στη θέση του ή τη κατάσταση του. Να συμπαραστεκεσαι σε ένα άτομο, αλλά ταυτόχρονα να μην το κρίνεις. Να είναι οι πράξεις σου ανάλογες με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει κάποιος.
Είναι σπουδαίο βοήθημα να προσφέρει ο καθένας με καποιον τρόπο, από αυτούς που αναφέρθηκαν ή με εναλλακτικές κινήσεις. Χρειάζεται να μας απασχολεί όλους αυτή η έννοια είτε σε ατομικό επίπεδο ή κοινωνικό, καθώς αλληλεγγύη είναι και η ενσωμάτωση κάποιας ομάδας στην κοινωνία αυτή, αν το σκεφτούμε εις βάθος. Πρέπει να συμβαδίζουμε με στόχο να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής στο ύψιστο δυνατό.
Αλληλεγγύη σημαίνει πράξεις προσφοράς αγαθών αλλά και ψυχικής υποστήριξης. Μπορεί οποιοσδήποτε να συνεισφέρει με διάφορους τρόπους, π χ προσφέροντας φαγητό σε άτομα, που έχουν ανάγκη ή ρούχα και αντικείμενα, όπως παιχνίδια σε παιδια από πιο φτωχές οικογενειες. Μπορείς να μοιραστείς τις γνώσεις σου, βιβλία ή και να είσαι μέλος μιας ομάδας με κοινό στόχο.
