Το άρθρο υπογράφουν οι: Θάνος Κοτορλής, Χριστίνα Νικοπούλου, Νικολέτα Κοντονικολάου, Βίκυ Μαγκαφά, Γιώργος Λιάνος (Μέλη της Ομάδας Blog)
Το παρόν άρθρο αποτελεί το δεύτερο μέρος ενός project που έκανε η ομάδα του Blog του InfinityGreece, με αφορμή την Διεθνή Ημέρα Ανθρώπινης Αλληλεγγύης που είναι στις 20 Δεκεμβρίου. Οι εθελοντές ρώτησαν γνωστούς τους και άτομα του στενού τους κύκλου για το πως βλέπουν την αλληλεγγύη και πως την βρίσκουν πρακτικά στην καθημερινότητα τους. Ο καθένας από τους ερωτώμενους είπε διαφορετικά πράγματα για το τι είναι αλληλεγγύη.
Μια ανιδιοτελής πράξη που ικανοποιεί κάποια προσωπικά συναισθήματα
Γνωστός του Θάνου: Αλληλεγγύη για μένα σημαίνει να ικανοποιείς την συνείδηση σου όταν βλέπεις τον συνάνθρωπο σου ή το περιβάλλον σου να αντιμετωπίζει δυσκολίες. Αλληλεγγύη σημαίνει να αφήνεις κάποιες φορές κάποιες σκέψεις που αμφισβητούν την αξία του να βοηθάς και να το κάνεις αυτό. Ετσι μπορεί η συνείδηση σου να είναι καθαρή. Είναι μια ανιδιοτελής πράξη που ικανοποιεί κάποια προσωπικά συναισθήματα και κάποιες κοινωνικές ανησυχίες, προωθώντας παράλληλα κάποιες βασικές και θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες.
Πρακτικά η αλληλεγγύη βρίσκεται σε πολλές μικρές καθημερινές πράξεις, όπως το να βοηθήσεις ηλικιωμένα άτομα στο δρόμο, το να ταϊσεις ένα αδέσποτο ή να βοηθήσεις ακόμη και κάποιον άνθρωπο εντός της κοινότητας σου π.χ. σε μια αγγελία δουλειάς. Είναι πολλές μικρές και μεγάλες καθημερινές πράξεις που σε δοκιμάζουν και σε καλούν να νικήσεις τις σκέψεις της αδράνειας και να προσφέρεις χαμόγελο και βοήθεια εκεί που χρειάζεται.
Ένα πολύ όμορφο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης
Φίλη της Χριστίνας: Το πρώτο πράγμα που έχω στο μυαλό μου είναι το να βοηθάς έναν άνθρωπο που δεν ξέρεις χωρίς να έχεις να πάρεις κάτι από αυτό, δηλαδή να το κάνεις απλώς και μόνο επειδή μπορείς να το κάνεις. Οι πράξεις αλληλεγγύης είναι ένα πολύ όμορφο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και είναι πολύ σημαντικό να τονίζουμε ότι όντως ο άνθρωπός έχει και αυτή την μεριά.
Πολύ συχνά ακούμε για την βίαιη πλευρά και την κακή φύση του ανθρώπου, αυτό το σκοτεινό κομμάτι μάλιστα προβάλλεται έντονα και από τα μίντια, στις ειδήσεις δε θα δείς τόσο πολύ να προβάλλονται πράξεις αλληλεγγύης αλλά το αντίθετο. Νομίζω πως θα έπρεπε κάποια στιγμή αυτό να αλλάξει γιατί υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι εκεί έξω που κάνουν καλές πράξεις με σκοπό να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους και θα έπρεπε να ακούγεται παραπάνω.
Είναι από τα πολύ όμορφα πράγματα που μπορούν να μας δίνουν ελπίδα για την ανθρωπότητα, για τον κόσμο. Υπάρχει μάλιστα ένα project που σαν αντίδραση σε όλη την καταστροφολογία θέλει να προωθήσει μόνο τις καλές ειδήσεις της ημέρας. Το μυαλό μου πάντα με την λέξη αλληλεγγύη πηγαίνει πάντα σε κάτι τέτοιο, απο το να βοηθήσεις μια γιαγιά να περάσει την διάβαση, μέχρι το να υπογράψεις ένα petition διαδικτυακά για έναν σκοπό τον οποίο πιστεύεις ή να συνεισφέρεις οικονομικά σε αυτό για να βοηθηθεί ένας άνθρωπος.
Βλέπουμε παραδείγματος χάριν πολύ συχνά παιδιά που χρειάζονται βοήθεια για την κάλυψη ιατρικών εξόδων. Αν μαζευτούν πολλοί άνθρωποι και ο καθένας μας συνεισφέρει ένα ποσό, όσο μικρό και αν είναι, μαζεύεται στο τέλος ένα ποσό που μας δείχνει ότι όλοι μαζί όντως μπορούμε να κάνουμε την διαφορά, τουλαχιστον στη ζωή ενός ανθρώπου. Πολύ συχνά σκέφτομαι ότι αυτό το σύστημα στο οποίο ζούμε, το καπιταλιστικό ή μετα καπιταλιστικό, ενισχύει και προβάλλει την ατομικότητα ως μέσο για να κερδίσει κάποιος την καλύτερη ζωή.
Για εμένα είναι ελπίδα και το έχω πολύ μεγάλη ανάγκη γιατί ζούμε σε καιρούς που μπορείς εύκολα να απελπιστείς. Όλοι έχουμε ανάγκη να πιαστούμε από κάτι για να νιώσουμε καλά, να πιστέψουμε στην ανθρωπότητα και στον κόσμο. Η αλληλεγγύη, άνθρωποι να βοηθούν άλλους ανθρώπους απλώς και μόνο επειδή μπορούν και το να έχουμε και εμείς αντίστοιχα τέτοιους ανθρώπους στην ζωή μας ή να βλέπουμε τέτοια παραδείγματα, θεωρώ είναι κάτι που μας κάνει και εμάς καλύτερους ανθρώπους. Είναι τα μικρά και καθημερινά που μπορεί να λες και τι σημασια εχει;
Αλλά στην πραγματικότητα έχει πολύ μεγάλη σημασία, γιατί από πολύ μικρές αλλαγές, μπορούν να επέλθουν οι μεγάλες αλλαγές προς το καλύτερο. Όπως με την συμπεριφορά μας απέναντι στο περιβάλλον και το να φροντίζουμε τα σκουπίδια μας, την αλληλεγγύη ευρύτερα δηλαδή όχι προς έναν άνθρωπο, αλλά προς τον κόσμο, προς τον πλανήτη που μας φιλοξενεί. Με μια μικρή πράξη ο κόσμος θα ήταν πολύ καλύτερος.
Άμεσα συνυφασμένη με τον εθελοντισμό
Φίλη της Νικολέτας: Αρχικά, θεωρώ πώς η ανθρωπιστική αυτή αξία, το αγαθό αυτό, είναι πολύ σημαντικό και αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του κοινωνικού οικοδομήματος. Δυστυχώς, όμως σπανίζει στις μέρες μας, αφού παρατηρούμε να κλεινόμαστε όλο και περισσότερο στον εαυτό μας, να αφοσιωνόμαστε στο συμφέρον μας και να απομακρυνόμαστε. Νομίζω ότι πλέον δεν μας προκαλεί καμία αίσθηση η ηθική ικανοποίηση που μπορεί να μας προσφέρει η παροχή αγνής, ουσιαστικής και ανιδιοτελούς βοήθειας στον συνάνθρωπο. Αλληλεγγύη, λοιπόν, πιστεύω πως είναι να μπορείς να βάζεις τον εαυτό σου πίσω, να σκέφτεσαι τον διπλανό σου και το κοινό καλό. Να μπορείς να κάνεις πράγματα μέσα από την καρδιά σου για τους ανθρώπους γύρω σου, χωρίς αυτό να αποσκοπεί σε προσωπικό όφελος.
Όταν ακούω αυτή τη λέξη σκέφτομαι διάφορες πρακτικές που προάγουν τη στήριξη, την αλληλοβοήθεια και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Κυρίαρχη για μένα έννοια, που είναι άμεσα συνυφασμένη με την αλληλεγγύη, είναι ο εθελοντισμός. Συσσίτια,συγκέντρωση ρούχων και διαφόρων άλλων ειδών, παροχή βοήθεια σε μονάδες αστέγων ή τοξικομανών είναι απλές πράξεις που μπορούμε να κάνουμε όλοι μας και προάγουν τη δικαιοσύνη και τα δικαιώματα για όλους. Επίσης, αλληλεγγύη δεν σημαίνει να στέκεσαι και να δείχνεις κατανόηση μόνο σε συμπολίτες μας που έχουν πληγεί και υποφέρουν ή αποτελούν μειονότητες, αλλά αφορά γενικότερα σε όλους όσους περνούν μια δύσκολη στιγμή.
Έτσι, σε ένα πιο προσωπικό επίπεδο, εκτός των συλλογικών πρωτοβουλιών, ένα κοντινό πρόσωπο, όπως ένας γείτονας, ένας φίλος ή ένα μέλος της οικογένειας μας μπορεί να χρειάζονται τη συναισθηματική και πρακτική μας συμπαράστασή και οφείλουμε να του τη δωσουμε. Κλείνοντας, αυτό που θέλω να επισημάνω είναι ότι αν συνειδητοποιήσουμε ότι το καλό του ενός συμβάλλει στο κοινό καλό και προσπαθήσουμε σιγά σιγά να το εφαρμόσουμε, όπως μπορεί ο καθένας για αρχή, θα κάνουμε ένα βήμα παραπάνω ως άνθρωποι και τελικά ως κοινωνία.
Να προσφέρεις χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα
Γνωστός της Βίκυς: Η αλληλεγγύη, για μένα σημαίνει να προσφέρεις κάτι σε κάποιον ανιδιοτελώς. Οι άνθρωποι, καταλαβαίνουν την ανάγκη του πλησίον τους για άμεση βοήθεια με οποιοδήποτε τρόπο. Στην σύγχρονη εποχή καθώς και τα παλιά τα χρόνια, κατάφεραν άνθρωποι χαμηλών στρωμάτων, είτε άνθρωποι θύματα πολέμων, να ενισχυθούν και να υποστηριχθούν για να μπορέσουν να καλύψουν κάποιες ανάγκες τους.
Αυτή, είναι η έννοια της αλληλεγγύης για εμένα δηλαδή να προσφέρεις στον πλησίον σου με οποιοδήποτε τρόπο μπορείς χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα. Επίσης, η αλληλεγγύη δεν αφορά μόνο ανθρώπους καθώς μπορεί να συγκαταλέγει, είτε ζώα για κάλυψη των αναγκών τους, είτε το περιβάλλον δηλαδή την προστασία και την φροντίδα του. Οι πρακτικές που μπορεί να περιλαμβάνονται στην αλληλεγγύη είναι: υποστήριξη ανθρώπων για ζωτικές ανάγκες, φροντίδα και ιατρική περίθαλψη όταν την χρειάζονται, ι οποιαδήποτε βοήθεια σε ζώα κακοποιημένα, αδέσποτα η ακόμα και άγρια ζώα που βρίσκονται υπό εξαφάνιση, παροχή βοήθειας σε περιβαλλοντικά ζητήματα (π.χ. δενδροφύτευση,ι στήριξη οργανώσεων ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος).
Ενεργός συμμετοχή και αποδοχή της διαφορετικότητας
Φίλος του Γιώργου: Αλληλεγγύη είναι για μένα η προσφορά στον συνάνθρωπο μας είτε αυτό γίνεται με οικονομική είτε με υγειονομική είτε με κοινωνική υποστήριξη. Επίσης, η αλληλεγγύη είναι συνώνυμο της ενότητας και της αρμονικής συνύπαρξης μιας κοινωνίας. πραγματοποιείται μέσω πράξεων αλληλοϋποστήριξης στο κοινωνικό σύνολο. Για παράδειγμα, ο εθελοντισμός αποτελεί για μένα πράξη αλληλεγγύης. Μέσω της ενεργού συμμετοχής σε εθελοντικές ομάδες και της συμμετοχής σε δράσης που ενισχύουν την αποδοχή της διαφορετικότητας και της ισότητας των φύλων, τον σεβασμό και την παροχή βοήθειας σε άτομα με ειδικές ανάγκες ή σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη , ενισχύεται η κοινωνική αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια.
Άρα τι είναι η Αλληλεγγύη;
Η αλληλεγγύη είναι πολλά και διαφορετικά πράγματα, πολλές και διαφορετικές πράξεις, όπως ειπώθηκαν και από τους συνεντευξιαζόμενους. Ωστόσο όλες οι πράξεις αυτές έχουν ως κοινό σημείο την καλή πρόθεση, την πρόθεση θετικής αλλαγής και την προθυμία να κάνουμε τον κόσμο αυτό λίγο καλύτερο από ότι πριν. Η αλληλεγγύη είναι μια καθημερινή πράξη αγάπης και προσφοράς που παρέχει υποστήριξη σε αυτούς που την δέχονται αλλά και αποδεικνύει την κοινωνική ευαισθησία αυτών που την προσφέρουν.