Τι είναι το zero waste
Το ρεύμα του zero waste υπήρχε από παλιά, από τότε που οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν όλες τις πρώτες ύλες. Για παράδειγμα, στα χωριά οι φλούδες φαγητών και τα τρόφιμα που δεν είχαν καταναλωθεί χρησιμοποιούνταν για ζωοτροφές, όπως επίσης και τα περισσεύματα ξύλων, χρησιμοποιούνταν για να φτιάξουν μικρές ξύλινες κατασκευές.
Στην νέα εποχή, έχει πάρει το όνομά zero waste από τον Daniel Knapp στη δεκαετία του 1980, με την κυριολεκτική έννοια σημαίνει μηδενικά απορρίμματα. Στο κίνημα αυτό συγκαταλέγονται η αλλαγή τρόπου ζωής όπου θα υπάρχει αφθονία αγαθών άλλα όχι σπατάλη, αλλαγή στον τρόπο παραγωγής και συσκευασίας προϊόντων, ο μινιμαλισμός και γενικότερα ένας βιώσιμος τρόπος ζωής που να έχει το λιγότερο δυνατό αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον.
Tα 5 R του zero waste
REFUSE: Αρνούμαστε να αγοράζουμε μικροπράγματα που δεν έχουν καμία αξία. Ένα μικρό διακοσμητικό που θα πεταχτεί μέσα στο συρτάρι, κάτι που ήδη έχουμε, είναι λειτουργικό απλά βαρεθήκαμε το χρώμα.
REDUCE: Προσπαθούμε να μειώσουμε τις αγορές μας. Αγοράζουμε αυτά που έχουμε πραγματικά ανάγκη. Δεν επιτρέπουμε στις διαφημίσεις να καθοδηγούν τις αγορές μας.
REUSE: Χρησιμοποιούμε τα ήδη υπάρχοντα αντικείμενα, αγοράζουμε επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες, επαναχρησιμοποιούμενα ποτήρια κλπ
RECYCLE: Αν και η ανακύκλωση δεν έχει αποδειχθεί απόλυτα λειτουργική μεμονωμένα, συμβάλλουμε στην προσπάθεια πετώντας τα ανακυκλώσιμα υλικά στους σωστούς κάδους
ROT: Κομποστοποίηση. Μετατρέπουμε, δηλαδή, την οργανική ύλη, φλούδες λαχανικών φρούτων κ.α. σε χώμα για να χρησιμοποιηθεί στον κήπο μας.
Γιατί είναι σημαντικό να υιοθετήσεις μια τέτοια στάση ζωής
- Ο πλανήτης είναι ένας και μοναδικός.
- Ο ΟΗΕ έχει δώσει περιθώριο 2 χρόνων για να σώσουμε τον πλανήτη.
Πως μπορείς να το πετύχεις το zero waste
1. Επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες. Μία πάνινη τσάντα μπορεί εύκολα να χωρέσει στην τσάντα μας για οποιαδήποτε στιγμή χρειαστεί στις αγορές μας. Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται και οι τσάντες διχτάκια για τα λαχανικά και φρούτα. Στον κόσμο χρησιμοποιούνται, συνολικά, 5 τρισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες τον χρόνο.
2. Επαναχρησιμοποιούμενα ποτήρια-θερμός. Καθημερινά χρησιμοποιούμε πλαστικά ποτήρια για τον καφέ, για το νερό, για το τσάι κτλ. Στα πακέτα take away μπορούμε να ζητήσουμε να αφαιρεθεί και ο περιβαλλοντικός φόρος, που είναι μικρός άλλα συμβολικός. Στον κόσμο χρησιμοποιούνται, συνολικά, 500 δισεκατομμύρια πλαστικά ποτήρια.
3. Χύμα προϊόντα. Για παράδειγμα, χύμα ξηροί καρποί όπου μπορούμε να φέρουμε και το δικό μας δοχείο, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, αγορά τυροκομικών και αλλαντικών από τους πάγκους του σούπερ μάρκετ που τυλίγονται με χαρτί για να αποφύγουμε τις πλαστικές συσκευασίες.
4. Συσκευασίες. Επιλέγουμε προϊόντα που βρίσκονται σε χάρτινες συσκευασίες ή αλουμινένιες καθώς το 75% του αλουμινίου που κατασκευάστηκε ποτέ εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα αποτελώντας το πιο ανακυκλώσιμο υλικό. Επιπλέον μπορούμε να χρησιμοποιούμε σαπούνια αντί για αφρόλουτρα τα οποία είναι σε πλαστικό μπουκάλι και άρα χρειαζόμαστε ένα καινούργιο μπουκάλι κάθε δύο μήνες.
5. Zero-Waste Veganism. Η μείωση κατανάλωσης κρέατος είναι πολύ σημαντικό για τον πλανήτη διότι δεν χάνονται πόροι. Τα ζώα εκτροφής χρειάζονται φαγητό, άρα πρέπει να έχουμε καλλιέργειες για τα ζώα και έξτρα νερό για τις καλλιέργειες αυτές. Για την παραγωγή 1 κιλού κρέατος απαιτούνται μεταξύ 5.000 και 20.000 λίτρα νερού, ενώ για την παραγωγή 1 κιλού σιτηρών απαιτούνται μεταξύ 500 και 4.000 λίτρα νερού.
6. Χημικά Καθαριστικά. Τα απορρυπαντικά μολύνουν το νερό γι’ αυτό υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Υπάρχουν καθαριστικά σε μορφή δισκίου που διαλύονται στο νερό ,σε ένα μπουκάλι από το παλιό σου καθαριστικό και έχεις πολύ πιο οικονομικά (2€) ένα καθαριστικό spray με λιγότερα χημικά. Επιπλέον υπάρχει το φυσικό απορρυπαντικό ρούχων ,καρποί από το σαπωνόδεντρο.
7. Καλαμάκια. Αγόρασε ένα επαναχρησιμοποιούμενο μεταλλικό καλαμάκι. Τόσο το πλαστικό όσο και το χάρτινο έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον πλανήτη.
Λάθη που κάνουμε
- Δεν χρειάζεται πίεση να να τα κάνεις όλα σωστά, έστω και ένα πράγμα να μειώσεις είναι και αυτό ένα θετικό αποτέλεσμα. Δεν είναι είτε όλα ή τίποτα στην φιλοσοφία του zero waste.
- Δεν χρειάζεται να αγοράσεις μια καινούργια επαναχρησιμοποιούμενη σακούλα άμα έχεις κρατημένες πλαστικές, μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτές.
- Είναι αρκετά δύσκολο να μην χρησιμοποιείς πλαστικές συσκευασίες αν οι εταιρείες προϊόντων δεν σου δίνουν την επιλογή, μπορείς να διαλέξεις μια συσκευασία με το λιγότερο πλαστικό.
- Δεν χρειάζεται να αγοράσεις καινούρια προϊόντα όπως βάζα, σακούλες, κάδοι, τάπερ μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτά που έχεις ήδη. Και αυτό είναι το νόημα του zero waste!
- Προσοχή στο greenwashing. Άμα μία εταιρεία θέλει να παρέχει πραγματικά οικολογικά προϊόντα θα έχει μόνο αυτά. Υπάρχουν εταιρείες που προσφέρουν το ίδιο προϊόν το ένα σε κανονική συσκευασία και το άλλο σε “οικολογική συσκευασία με προϊόν με λιγότερα χημικά”. Επειδή μία συσκευασία είναι πράσινη δεν σημαίνει ότι είναι οικολογική. Κοιτάμε πάντα για πιστοποιήσεις και κρίνουμε από μόνοι μας το προϊόν από τα συστατικά του, από την συσκευασία του.
- Συνήθως κάνουμε αγορές προϊόντων που δεν χρειαζόμαστε. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η αλόγιστη χρήση προϊόντων προσώπου. Cleansing oils, κρέμες ματιού, οροί προσώπου, ενυδατική κρέμα, κρέμα νυκτός, απολέπιση και η λίστα συνεχίζεται. Μία επίσκεψη στο δερματολόγο μπορεί να σου λύσει το πρόβλημα με συγκεκριμένα προϊόντα που χρειάζεται η επιδερμίδα σου για να έχεις το αποτέλεσμα που θέλεις και να μην κάνεις άσκοπες αγορές προϊόντων. Και γιατί όχι να εξερευνήσετε τα βιολογικά προϊόντα που υπάρχουν για την προσωπική υγιεινή!
”Δεν χρειαζόμαστε μια χούφτα ανθρώπων που κάνουν τέλεια μηδενικά απόβλητα. Χρειαζόμαστε εκατομμύρια ανθρώπους να το κάνουν ατελώς”
Anne-Marie Bonneau
Η παραβολή του κολιμπρί
Η ιστορία του κολιμπρί είναι για αυτό το τεράστιο δάσος που καταστρέφεται από μια φωτιά. Όλα τα ζώα στο δάσος βγαίνουν έξω και είναι μπερδεμένα καθώς βλέπουν το δάσος να καίγεται και νιώθουν πολύ συντετριμμένα, πολύ αδύναμα, εκτός από αυτό το μικρό κολιμπρί.
Λέει, “Θα κάνω κάτι για τη φωτιά!”
Πετάει λοιπόν στο κοντινότερο ρέμα και παίρνει μια σταγόνα νερό. Το βάζει στη φωτιά, και πάει πάνω κάτω, πάνω κάτω, πάνω κάτω, όσο πιο γρήγορα μπορεί. Εν τω μεταξύ, όλα τα άλλα ζώα, πολύ μεγαλύτερα ζώα- όπως ο ελέφαντας με ένα μεγάλο κορμό που θα μπορούσε να φέρει πολύ περισσότερο νερό- στέκονται εκεί αβοήθητα.
Και λένε στο κολιμπρί, “Τι νομίζεις ότι μπορείς να κάνεις;” Είσαι πολύ λίγος. Αυτή η φωτιά είναι πολύ μεγάλη. Τα φτερά σου είναι πολύ μικρά και το ράμφος σου είναι τόσο που μπορείς να φέρεις μόνο μια μικρή σταγόνα νερό τη φορά ».
Αλλά καθώς συνεχίζουν να το αποθαρρύνουν, στρέφεται σε αυτούς χωρίς να χάνει καθόλου χρόνο και τους λέει «Κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ».
”Πρέπει να είμαστε πάντα σαν ένα κολιμπρί. Μπορεί να αισθάνομαι ασήμαντη, αλλά σίγουρα δεν θέλω να είμαι σαν τα ζώα που βλέπουν τον πλανήτη να πέφτει κάτω. Θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ”.
Ουανγκάρι Μούτα Μαατάι ήταν Κενυάτισσα πολιτική ακτιβίστρια, φεμινίστρια και μάχιμη περιβαλλοντολόγος παγκοσμίου φήμης και η πρώτη Αφρικανή γυναίκα που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, το 2004.
Το άρθρο έγραψε η Βασιλική Ίζδρα
