Κοινωνική Επιχείρηση και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα: Τι σημαίνουν για την Ελλάδα;
Η Κοινωνική επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη είναι αρκετά διαδεδομένη και πολλές επιχειρήσεις και ενώσεις δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό και απασχολούν χιλιάδες εργαζομένους. Στην Ελλάδα ο όρος κοινωνική επιχειρηματικότητα δεν είναι τόσο γνωστός, ούτε είναι αναγνωρίσιμος από την ελληνική κοινωνία. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα θεσμοθετήθηκε μόλις το 2011 από το ελληνικό κράτος και έλαβε ώθηση από τo 2016 και έπειτα. Παρακάτω αναλύουμε κάποιες αξιοσημείωτε κοινωνικές επιχειρήσεις που υπάρχουν στην Ελλάδα.
Κοινωνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα που αποτελούν άριστα παραδείγματα κοινωνικής επιχειρηματικότητας
1. Εργοστάσιο ΒΙΟ.ΜΕ
Τo εργοστάσιο της ΒΙΟ.ΜΕ. , είναι ένα παράδειγμα για τις κοινωνικές επιχειρήσεις στη Θεσσαλονίκη. Είναι ένα εργοστάσιο που είχε εγκαταλειφθεί εν μέσω της κρίσης και οι εργαζόμενοι μαζί με την κοινωνία αποφάσισαν να το αναλάβουν μέσω μιας συμμετοχικής προσέγγισης. Το εργαστήριο απασχολεί 22 άτομα. Παράγει προϊόντα γενικού καθαρισμού, όπως καθαριστικά ρούχων, καθαριστικά πιάτων, σαπούνια κ.α., τα οποία προωθούνται σε μικρά καταστήματα, ενώ έχουν δημιουργήσει και ηλεκτρονικό κατάστημα. Τα προϊόντα αυτά είναι κατά βάση οικολογικά αφού αποτελούνται από βιοδιασπώμενες πρώτες ύλες οι οποίες είναι ακίνδυνες για το περιβάλλον. Από το 2016 έχουν αρχίσει εκ νέου και την παραγωγή οικοδομικής κόλλας.
2. Greenways SCE
Η Greenways SCE είναι μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση η οποία ιδρύθηκε το 2012 και έχει ως σκοπό να προωθήσει την κοινωνική συνοχή και την τοπική ανάπτυξη υπηρετώντας τοπικά και συλλογικά ενδιαφέροντα. Είναι μέλος διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών. Η Greenways στοχεύει στη δημιουργία βιώσιμων πράσινων θέσεων εργασίας μέσω:
- Προώθησης και επικοινωνίας βιώσιμης κινητικότητας, σωματικής δραστηριότητας και προσβασιμότητας,
- Σχεδιασμού και πιστοποίησης ποδηλατικών διαδρομών κα πράσινων χώρων,
- Οργάνωση εκδηλώσεων, εκστρατειών και έργων,
- Δια βίου μάθησης και κατάρτισης,
- Προάσπιση υπηρεσιών για ποδηλάτες, βιώσιμες μορφές μετακινήσεων και πολιτικές που αφορούν την ποδηλασία,
- Ποδηλατικές περιηγήσεις,
- Παραδόσεις με ποδήλατα.
3. Bios Corp
Το Bios Coop είναι ακόμη μία από τις κοινωνικές επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για έναν κοινωνικό καταναλωτικό συνεταιρισμό και ιδρύθηκε στις 29 Μαρτίου 2012. Η “Bios Coop” είναι ένα πολύ ευχάριστο μέρος που διαθέτει Ελληνικά και συνεργατικά προϊόντα, τα περισσότερα εκ των οποίων προέρχονται από την περιοχή μας και παράγονται με τέτοιο τρόπο που είναι φιλικά προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Ο στόχος της δεν είναι να παράξει κέρδος για τα μέλη της αλλά να καλύψει τις βασικές διατροφικές ανάγκες των πελατών και των μελών της κατά τη διάρκεια των δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Οι τιμές είναι ίδιες και τα μέλη και για τα μη-μέλη, και στο τέλος κάθε οικονομικού έτους το τυχόν πλεόνασμα θα μοιράζεται στην τοπική κοινότητα και στα μέλη της, όπως αναφέρεται στα άρθρα του συνεταιρισμού και διαμορφώνεται με αποφάσεις από τη Γενική Συνέλευση. Το μεγαλύτερο μέρους του πλεονάσματος θα παραμείνει στους λογαριασμούς των μελών της με σκοπό να επανεπενδυθεί στον συνεταιρισμό.
4. Άλλος Τρόπος
Ο Άλλος τρόπος είναι μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση, η οποία εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Είναι ένας κοινωνικός χώρος, ο οποίος δημιουργήθηκε για να “εξυπηρετήσει” συγκεκριμένες ανάγκες . Η δομή του συνεταιρισμού είναι οριζόντια, δηλαδή τα μέλη του συνεταιρισμού είναι ισότιμα και οι αποφάσεις παίρνονται ομόφωνα για όλα τα θέματα, στις συνελεύσεις που γίνονται κάθε εβδομάδα. Στο παντοπωλείο το οποίο λειτουργεί στο χώρο μπορεί κανείς να βρει προϊόντα από μικρούς παραγωγούς, συνεταιρισμούς και προϊόντα δικαίου και αλληλέγγυου εμπορίου. Τα προϊόντα πωλούνται χωρίς μεσάζοντες απευθείας από τους παραγωγούς με σκοπό τις καλύτερες τιμές, την καλύτερη ποιότητα και τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών. Υπάρχουν παιχνίδια οικολογικά, εκπαιδευτικά και παιχνίδια δικαίου και αλληλέγγυου εμπορίου- fair trade στηρίζοντας μικρούς παραγωγούς από όλο τον κόσμο, δίκτυα αλληλεγγύης και ανταλλακτικές κοινότητες σε όλη την Ελλάδα. Στην κοινωνική επιχείρηση λειτουργούν τμήματα σκάκι και ζωγραφικής. Επίσης, πραγματοποιούνται σεμινάρια για βότανα, διατροφή, παρασκευή καλλυντικών, απορρυπαντικών κ.α.
5. Ηλιαχτίδα ΑΜΚΕ
Η Ηλιαχτίδα ΑΜΚΕ είναι ένας κοινωνικός φορέας, αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, που δημιουργήθηκε μέσα από τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας της Λέσβου, για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, μέσω της απασχόλησης και της εξατομικευμένης συμβουλευτικής στα άτομα με ειδικές ανάγκες και στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Το 1999 αποκτά τη νομική μορφή της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας (ΑΜΚΕ) και ξεκινά το πρώτο δημιουργικό εργαστήρι και αποτελεί μία ακόμα εφαρμογή κοινωνικής επιχειρηματικότητας με άτομα με ειδικές ανάγκες. Η Ηλιαχτίδα είχε και συνεχίζει να έχει ενεργή συμμετοχή στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών και για αυτό το λόγο το 2016 έγινε επίσημος συνεργάτης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες καθώς και του προγράμματος Προστασία Ανηλίκων της Unicef. Η Ηλιαχτίδα προσφέρει πάνω από 600 θέσεις φιλοξενίας στη Λέσβο και δραστηριοποιείται σε θέματα φιλοξενίας προσφύγων και ειδικότερα, των ασυνόδευτων προσφύγων και στον τομέα της κοινωνικής ένταξης ΑΜΕΑ και ευπαθών ομάδων.
6. Μυγδονία
Η Μυγδονία είναι μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση που εδρεύει στον Λαγκαδά και δραστηριοποιείται στη μεταποίηση αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων και αλιευμάτων. Είναι μια γυναικεία κοινωνική μη κερδοσκοπική συνεταιριστική επιχείρηση συλλογικού και παραγωγικού σκοπού με στόχο την επιδίωξη συλλογικού οφέλους και εξυπηρέτηση γενικότερων κοινωνικών συμφερόντων, συμβάλλοντας στην τοπική οικονομική ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της εκπαίδευσης και της επιτάχυνσης της αγροτικής ανάπτυξης, της αξιοποίησης ελληνικών αυτοφυών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, τοπικών παραδοσιακών ειδών και την ανάπτυξη σύνθετων δράσεων αγροτουρισμού. Οι δραστηριότητες της εκτείνονται από την παραγωγή παραδοσιακού χειροποίητου σαπουνιού και παραδοσιακών προϊόντων, η δημιουργία βοτανόκηπου αυτοφυών ελληνικών αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών, η λειτουργία εργαστηρίου δενδροκομικού πολλαπλασιαστικού υλικού με νέες δενδροκαλλιέργειες, κέντρο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, το κέντρο Δια βίου Μάθησης για ενήλικες και ιδιαίτερα νέους αγρότες και οικονομική στήριξη των αδυνάτων μέσω της δωρεάν χρήσης λαχανόκηπων και καλλιέργειας λαχανικών
